“Trận Bồ Đằng sấm vang chớp giật / Miền Trà Lân trúc chẻ tro bay” là những trận đánh nổi tiếng của nghĩa quân Lam Sơn. Hai địa danh này hiện nay ở đâu?
“ Trận Bồ Đằng sấm vang chớp giật”. Bồ Đằng là địa danh ở vùng rừng núi hiểm trở, nay thuộc xã Châu Nga, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An, nằm trên đường tiến quân của nghĩa quân Lam Sơn từ Thanh Hoá vào Nghệ An cuối năm 1424. Tại Bồ Đằng, nghĩa quân Lam Sơn do Trần Tung chỉ huy đã đánh tan đạo quân Minh gồm khoảng 2.000 tên.
Theo chính sử, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo bắt đầu diễn ra từ năm 1416 tại vùng núi Lam Sơn (Thanh Hóa). Giai đoạn đầu, do tương quan lực lượng chênh lệch, nghĩa quân liên tục thất bại, bị vây khốn. Cuộc khởi nghĩa chỉ tạo ra bước ngoặt thắng lợi khi Lê Lợi quyết định tiến quân vào Nghệ An.
Các tư liệu lịch sử khẳng định Nguyễn Chích chính là người đề xuất với Lê Lợi kế sách tiến vào vùng Nghệ An để mở rộng địa bàn khởi nghĩa. Đây là quyết định đúng đắn, mở ra thời kỳ thắng lợi rực rỡ cho nghĩa quân Lam Sơn.
Theo kế của Nguyễn Chích, cuối năm 1424, Lê Lợi bắt đầu tiến quân vào Nghệ An. Trận đánh đầu tiên của quân Lam Sơn là Bồ Đằng, sau đó lần lượt là các trận ở Trà Lân, Khả Lưu, Đỗ Gia, Diễn Châu.
Trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Chích xây dựng được “đội quân” bồ câu đưa thư, nhiều lần thông báo cho các nghĩa quân Lam Sơn khác đến giải cứu khi bị quân Minh vây khốn.
Trước khi theo về với Lê Lợi, Nguyễn Chích từng là thủ lĩnh của nghĩa quân Hoàng Nghiêu chống quân Minh xâm lược ở vùng Đông Sơn (Thanh Hóa). Quân Minh không thể đánh dẹp đã nhiều lần viết thư chiêu hàng nhưng ông không chấp nhận.
Vợ Nguyễn Chích là bà Nguyễn Thị Bành. Để được ra trận lập công giết giặc, bà từng giả trai gia nhập nghĩa quân của Nguyễn Chích.
Sau khi Lê Lợi lên ngôi, Nguyễn Chích trở thành khai quốc công thần, được vua ban quốc tín (họ vua). Ông từng 2 lần đánh bại quân Chiêm Thành xâm lấn bờ cõi.
